Sociale vaardigheden, hoe zit dat nou eigenlijk?
Sociale vaardigheden, het is een belangrijk onderwerp in de ontwikkeling van kinderen. Er wordt vaak gesproken over de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en hoe belangrijk deze ontwikkeling wel niet is.
En het is waar, wij zijn sociale wezens waar deze vaardigheden erg belangrijk zijn. Mensen leren nu eenmaal door in contact te treden met elkaar, door samen te praten, te spelen, te werken. Bijna alles wat we leren, zeker als kind zijnde, leren we van een ander.
Sociaal-emotionele ontwikkeling
We leren rekeningen houden met elkaar, ruzies oplossen, vrienden maken, gesprekken voeren, discussiëren, samenwerken en ga zo maar door.
Hoe goed je ook bent in rekenen of taal, zonder sociale vaardigheden heb je het moeilijk in onze maatschappij.
Sommige kinderen hebben sterker ontwikkelde sociale vaardigheden dan anderen. Net zoals het ene kind beter is in rekenen of meer geïnteresseerd is in geschiedenis, dan het ander.
Hoe kun je je kind helpen?
Maar wat nou als jouw kind sociale situaties soms lastig vindt? Hoe kun je je kind dan helpen?
Allereerst is het erg handig om eens te gaan bekijken wat je kind dan precies lastig vindt. Sociale vaardigheden of de sociaal-emotionele ontwikkeling bestaat namelijk uit een aantal verschillende aspecten.
Steven Pont beschrijft in zijn boek “Sociaal? Vaardig!” op een hele duidelijke manier welke verschillende aspecten dit zijn. Hij benadert dit op een manier waar ik me erg in kan vinden, daarom gebruik ik zijn uitleg graag.
8 sociaal-emotionele vaardigheden
Er zijn acht verschillende sociaal-emotionele vaardigheden waar iedereen zich op een bepaalde manier in ontwikkelt. Het is handig om van jezelf en je kind(eren) te weten wat sterke en minder sterke vaardigheden zijn. De acht vaardigheden zijn:
- Zelfbewustzijn -> Inzicht in je eigen mogelijkheden en beperkingen, interesses, talenten en uitdagingen. Wat kan ik? Wat (nog) niet? Wat is mijn rol in deze situatie?
- Sociaal bewustzijn -> Het besef van je sociale omgeving, respectvol en tolerant omgaan met anderen, rekening houden met anderen. Wat is mijn positie ten opzichte van anderen? Wat is de behoefte van een ander?
- Zelfmanagement -> Het beheersen van emoties en gedragingen. Concentratie en aanpassingsvermogen zijn belangrijke onderdelen hiervan. Vooral in onverwachte of nieuwe situaties of tijdens het uitvoeren van moeilijke taken zie je deze vaardigheid naar voren komen, of niet.
- Doelgericht gedrag -> Initiatief nemen, doorzettingsvermogen tonen. Door zelf een actieve houding in te nemen kan het kind gestelde doelen behalen.
- Relationele vaardigheden – > Met deze vaardigheden kom je op een positieve manier in contact met anderen. Aardig zijn, hulpvaardig zijn, medeleven tonen, contact kunnen leggen, conflicten op kunnen lossen etc.
- Persoonlijke verantwoordelijkheid -> Netjes omgaan met spullen en relaties, betrouwbaarheid, zich houden aan afspraken.
- Besluitvorming -> Op een verantwoordelijke manier beslissingen nemen en problemen oplossen. Het vermogen en de bereidheid om te leren van anderen en van eerdere situaties.
- Optimistisch denken -> Geloven in eigen mogelijkheden , zin hebben in leuke dingen, plannen maken, vertrouwen in anderen en een positieve kijk op het leven. Zelfvertrouwen is hier een belangrijk onderdeel van.
Op welk gebied ben jij vaardig?
Zoals je ziet zijn dit alle acht hele belangrijke vaardigheden waarvan wij allemaal willen dat onze kinderen ze optimaal ontwikkelen.
Waarschijnlijk kun je ook al gelijk bedenken op welk gebied je zelf vaardiger bent of minder vaardig en je kinderen misschien ook.
Om aan de sociaal-emotionele vaardigheden van je kind te werken is het van belang dat je eerst weet welk van deze acht vaardigheden aandacht verdienen. Want als een kind rekenen moeilijk vindt is het niet erg handig om tafels te gaan oefenen als hij optellen juist lastig vindt.
Kijk de komende periode eens of je hierop kunt letten en hier een goed beeld van kan krijgen.
Ik zal in de komende maanden nog regelmatig artikelen plaatsen over deze verschillende sociaal-emotionele vaardigheden en hoe je de ontwikkeling van deze vaardigheden kunt stimuleren.
